Bouke spant touw tussen twee bomen om ze te kunnen laten trillen en zo het gewicht van de boom te meten.
Het geluid van een zweep klinkt als Bouke het strakke touw tussen de bomen doorsnijdt. Statig zwiept de boom wat en verliest een paar herfstige bladeren. De goedkope acceleratiemeter die hij in de boom heeft geschroefd slaat alles op: weer een meting gedaan.
Op mijn ietwat enthousiaste tweet dat we in Delft bomen laten trillen om ze te wegen vroeg @AnjavK hoe dat dan werkt. Dat leg ik liefst uit met een huis-tuin en keuken experiment. Zoek een verfroerstokje, een lineaal of een ander dun lang latje. Klem dat met een uiteinde vast aan iets zwaars: in een bankschroef, een lijmklem, of gewoon onder een stapel boeken op de rand van de tafel. Geef dan een tik tegen het vrije uiteinde en tel hoe vaak de lat op en neer trilt in (bijvoorbeeld) 5 seconden. Lijm of ducttape nu een gewichtje (grote gum, stuiterbal, knikkers) aan het vrije uiteinde en meet nogmaals het aantal trillingen na een tik.
Gelukt? Dan weet je dat een zwaarder object op een trillende stok minder vaak trilt dan een licht object. Andersom geldt ook: wij kunnen meten hoe zwaar de top van een boom is door te tellen hoe vaak hij heen en weer trilt.
Waarom? Omdat het kan natuurlijk. Maar ook omdat we niet weten hoeveel het gewicht van een boom door de dag varieert. Het werk van mijn collega Susan richt zich op het meten en begrijpen van de hoeveelheid water in planten en in de bovenste laag van de grond. Op haar website staat een mooie uitleg van haar werk. Een van de gegevens waar ze naar op zoek is, is de verandering van de hoeveelheid water in de bladeren en takken van een boom gedurende de dag. En daarom laten wij dus bomen trillen op onze campus.
Credits: Het oorspronkelijke idee om bomen te wegen door ze te laten trillen is van prof. John Selker van Oregon State University, met wie we bij de TU Delft, afdeling waterbeheer veel samenwerken. De student op de foto in de tweet is Bouke, voor wie het wegen van bomen door ze te laten trillen onderdeel is van zijn afstuderen. Ik ben bij dit project betrokken omdat ik eerder, samen met John en andere Amerikaanse wetenschappers, hetzelfde idee heb gebruikt om het gewicht van een trillende regenmeter te meten. Dat hebben we hier gepubliceerd.